Samenvatting hoorzitting tegen TikTok - 10 oktober 2022

Hier vindt u de samenvatting aan van de eerste hoorzitting tegen TikTok op maandag 10 oktober in de Rechtbank Amsterdam, geschreven door Cor Wijtvliet, lid van de raad van toezicht van SOMI.


De strijd tussen TikTok en de Stichting Onderzoek Marktinformatie is in een juridische fase beland. Afgelopen maandag 10 oktober troffen beide partijen elkaar in de rechtbank te Amsterdam. SOMI heeft immers een procedure aangespannen tegen TikTok bij de Nederlandse rechter. TikTok betwist de bevoegdheid van de Nederlandse rechter om in deze claimzaak een uitspraak te kunnen doen. Overigens heeft niet alleen Somi een procedure aangespannen tegen TikTok, maar dat hebben de stichtingen Take Back Your Privacy en Massaschade & Consument ook gedaan.


Voor SOMI is het duidelijk dat TikTok alleen in het geweer komt om procedures zoveel mogelijk te vertragen. Dat doet het bedrijf om het businessmodel zo lang mogelijk overeind te houden. Dat model bestaat eruit om ongevraagd en illegaal zoveel mogelijk data van minderjarigen en kinderen te harvesten. Hier is sprake van privacyschendingen op ongekende schaal.


De strategie van TikTok is die van elk Big Tech-bedrijf. Het bedrijf vestigt zich in Dublin, Ierland. Klachten moeten derhalve voorgelegd worden aan de Ierse toezichthouder, van wie bekend is dat er door Big Tech goed mee te praten is. Deze insteek werkt vertragend. Dat moge duidelijk zijn. Al die vertragingen geven een bedrijf als TikTok royaal de tijd om steeds meer gebruikers naar zich te trekken en almaar meer data te verzamelen. Het gehoopte resultaat moet zijn dat na verloop van tijd TikTok te groot en te machtig is geworden om nog effectief gereguleerd te kunnen worden.


SOMI is van mening dat de argumentatie van TikTok op los zand is gebouwd. De Amsterdamse rechtbank heeft al eerder de gevolgde argumentatie van tafel geveegd als uitkomst van een procedure tussen de Data Privacy Stichting en Facebook. De huidige vertragingstactieken van het bedrijf maken volgens SOMI ook duidelijk dat het voor een individu nagenoeg onmogelijk is om tegen een gigant als TikTok in het strijdperk te treden. De wetgever beseft dat en heeft al eerder bepaald dat het individu zich kan laten vertegenwoordigen door een organisatie als SOMI. 


SOMI kan niet anders dan tot de conclusie komen, dat niet alleen de argumentatie van TikTok loos is, maar dat ook nog eens haast geboden is. TikTok maakt op grote schaal inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van kinderen. Een recent onderzoek van Internet2.0 onderstreept de angst van SOMI! De onderzoekers komen tot de conclusie dat de TikTok-applicatie persoonsgegevens verzamelt om het verzamelen, om te harvesten zogezegd. Voor deze buitensporige verzamelwoede is binnen de AVG geen enkele rechtvaardiging te vinden. Maar toch vraagt TikTok de rechter deze procedure aan te houden totdat de Ierse Toezichthouder eindelijk tot een uitspraak in deze kwestie komt. Dat kan nog een hele tijd duren, zoals het ook nog een hele tijd kan duren voordat TikTok daadwerkelijk in Nederland juridisch aangepakt kan worden en wel zo snel mogelijk. 


Jammer genoeg blijft alles lang duren, zelfs als de vertragingstactieken van TikTok voor de volle 100% falen. U hebt kunnen lezen, dat er drie eisers aanwezig waren. Naast SOMI waren dat Stichting Take Back Your Privacy en Stichting Massaschade & Consument. Is de rechter eenmaal tot de conclusie gekomen dat de Nederlandse rechtbank bevoegd is, dan moet er vervolgens bepaald worden wie de Exclusieve Belangenbehartiger wordt. Dat gaat zomaar weer een jaar duren en dat is een cadeautje voor TikTok. Jammer!